کمبودهای دارویی چطور تشکیل می شود؛ ردپای ناترازی بودجه – غروب شهر

هادی احمدی، در او مباحثه با خبرنگار مهر اظهار کرد: اکنون بیشتر از ۳۵۰۰۰ داروساز در سطح سرزمین و ۳۱ دانشکده داروسازی داریم که واقعاً این مقدار الزام ندارد.

او گفت: ۱۷۲۰۰ داروخانه در سطح سرزمین داریم یعنی به ازای هر ۵۱۵۰ نفر یک داروخانه داریم، در صورتی که در برنامه هفتم گسترش اظهار شده در آخر برنامه باید به ازای هر ۵۰۰۰ نفر یک داروخانه داشته باشیم، تا این مدت سال اول برنامه هفتم گسترش است اما به لحاظ مقداری به تعداد داروخانه‌ها رسیده‌ایم و این به علت آن است که ارگان‌های غیر مرتبط اموری را به به وزارت بهداشت تحمیل کردند.

احمدی در ادامه گفت: در سال‌های قبل وزارت بهداشت واقعاً تولیت خودش را از دست داده می بود و دیگر ارگان‌ها برای این نهاد تعیین تکلیف می‌کردند و نسخه می‌پیچیدند. به طور مثال، در اسفند سال قبل آئین نامه فروش اینترنتی دارو، از سوی وزیر بهداشت زمان به سازمان غذا و دارو ابلاغ شد. این آئین نامه‌ای می بود که هزار ساعت کار کارشناسی با همه ذی‌نفعان شده می بود و همه جوانب فروش اینترنتی دارو از جمله محرمانگی اطلاعات و دیتاها در آن لحاظ شده می بود. سپس از دو ماه در اردیبهشت امسال با سختی وزارت ارتباطات زمان آئین نامه را وزیر بهداشت کنار گذاشت و آئین نامه‌ای که وزارت ارتباطات تدوین کرده می بود را ابلاغ کرد، به این علت که به مجلس فراخوانده نشود و هر علت دیگر، ناچار شد آئین نامه خودش را کنار بگذارد. وزارت بهداشت تولیت خودش را از دست داده می بود و ما چندین دفعه در مصاحبه‌ها و جلسات گفتن کردیم که تولیت، سیاستگذاری و اجرای سلامت مطابق قانون بر مسئولیت وزارت بهداشت است.

وی با گفتن این نوشته که کمبودهای دارویی در سطح سرزمین ناشی از ناترازی در فراهم بودجه است، او گفت: سهم سلامت از GDP در ایران زیاد کم شده و در سال ۹۴ این عدد ۸.۵ درصد می بود و سال ۱۴۰۲ به ۴.۵ رسید و امسال کمتر هم شده است. خطر بزرگی است که سهم سلامت از GDP در ایران افت یابد. در آلمان سهم سلامت از GDP عدد ۱۱.۷ درصد است، در فرانسه ۱۱.۲ درصد، در اتحادیه اروپا به طور متوسط ۱۰ درصد و کشورهای منطقه بین ۸ تا ۱۰ درصد است.

عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران اصرار کرد: مطابق احکام بالادستی بند ۱۰ سیاست‌های کلی سلامت، افزایش سهم سلامت مشابه با ترقی کیفیت در اراعه خدمات بهداشتی و درمانی باید بالاتر از میانگین کشورهای منطقه باشد و اهداف سند چشم انداز تحقق یابد که به هیچ گفتن این اتفاق نیفتاد. از سال ۹۴ به شدت افت اشکار کرد و علتشد این ناترازی ها را داشته باشیم و مشکلات عدیده ای برای فراهم ارز به وجود می‌آید.

او گفت: یکی از شعارهای مطرح دارویار که در سال ۱۴۰۱ اغاز شد این می بود که پرداخت از جیب بیمار نباید افزایش اشکار کند ولی امروز خود نمایندگان مجلس اظهار می‌کنند ۶۶ درصد وجه دارو و ۶۹ درصد تعرفه‌های آزمایشگاه و ۳۵ درصد تجهیزات پزشکی را بیمار می‌دهد، به طور متوسط ۵۰ درصد پرداخت از جیب مردم افزایش اشکار کرده که ناموافق مطرح دارویار می بود که اغاز خوبی داشت.

احمدی در ادامه گفت: مطرح دارویار یک جراحی اقتصادی خوب در عرصه دارو می بود چون واقعاً قیمت دارو در سرزمین ما پایین بوده و تا این مدت هم پایین است و باید انجام می‌شد اما در اجرا ما دچار مشکل شدیم چون منبع های پایدار مالی را برای این مطرح در نظر نگرفتیم. سال ۱۴۰۲، سازمان غذا و دارو از مجلس شورای اسلامی برای مطرح دارویار ۱۰۹ همت تقاضا کرده می بود اما ۶۹ همت تعلق یافت. امسال ۱۲۵ همت تقاضای سازمان غذا و دارو برای مطرح دارویار می بود با ۷۴ همت موافقت شد.

او گفت: همین ۷۴ همت که برای امسال موافقت شده تا الان یک سوم آن تحقق اشکار کرده و دو سوم تا این مدت پرداخت نشده است. برای سال ۱۴۰۴ سازمان غذا و دارو ۱۸۰ همت تقاضا کرده ولی گویا با نزدیک به ۹۰ همت در حال موافقت می باشند. این اختلاف وحشتناک و حذف ارز ترجیحی نگرانی بسیاری را برای دارو و مردم تشکیل می‌کند چرا که در فراهم ارز مشکل به وجود می‌آید.

احمدی او گفت: سپس از این که مطرح دارویار در سال ۱۴۰۱ اغاز شد، ارز از ۴.۲۰۰ تومان به ۲۸ و ۵۰۰ تومان ارتقا اشکار کرد، تقریباً نزدیک به ۷ برابر شد. آن زمان ریال زیاد افزایش اشکار کرد و علتشد کم کم افتنقدینگی ما زیاد شود. اکنون افتنقدینگی کمر صنعت داروسازی را شکسته است. سازمان‌های بیمه گر به خصوص فراهم اجتماعی هیچگاه همراه مطرح دارویار و مردم در عرصه فراهم نیازهای دارویی نبوده است. همیشه عدم پرداخت به داروخانه‌ها و زنجیره فراهم داشته است. انتهای زنجیره فراهم، داروخانه است. شرکت‌های پخش و شرکت‌های فراهم کننده، تشکیل یا داخل کننده دومینووار به هم وصل می باشند اگر جایی مشکل اشکار کند، همه جا دچار مشکل خواهد شد.

او گفت: سال ۱۴۰۲، ۱.۵ همت چک برگشتی داروخانه‌ها می بود، در چهار ماهه اول امسال بیشتر از سه همت چک برگشتی داروخانه‌ها نزد شرکت‌های پخش داشتیم. برای اولین بار امسال چک شرکت‌های پخش نزد فراهم کننده‌ها هم برگشت خورد.

احمدی با مطرح این سوال که چرا به او گفت و گو مالی مطرح دارویار دقت نمی‌شود، او گفت: حذف ارز ترجیحی این مشکلات را زیاد تر می‌کند.