مضررات رژیم نامناسب برای زنان چیست؟_غروب شهر

 به گزارش برنا؛ افراد، هویت خویش را با مراقبت و نظارت بر بدن، نگه داری می‌کنند تا آن را در معرض تماشای دیگران قرار دهند. این چنین، به طور آگاهانه یا ناآگاهانه ضمن نشان دادن شخصیت و هویت خود تلاش می‌کنند تا تصویری بهتر از خود و هویتی مورد قیمت از نظر جامعه را به نمایش بگذارند و از این طریق به امتیازهای بیشتری دست یابند.

اهمیت بدن و هویت‌هایی که از طریق ظواهر بدنی بازنمایی می‌شود در جوامع مدرن دو چندان شده است، چون فرهنگ بر آمده از مدرنیته، فرهنگی متکی بر ظواهر مادی و نمایشی است. در سال‌های تازه، با تغیرات جهانی شدن، به قضیه بدن بیشتر از حد دقت شده و الگوهای مصرف‌گرایی، بدن را همانند دیگر حوزه‌های زندگی آدمی تحت سلطه قرار داده‌اند. 

این کار جهت شده تا افراد طبقات گوناگون به بدن و ظواهر بیرونی آن دقت فزاینده‌ای نشان دهند. یقیناً در این بین، زنان گوی سبقت را از مردان ربوده‌اند تا در این عرصه در جایگاه نخست قرار گیرند.  یکی از راهکارهایی که افراد برای به نمایش گذاشتن بدن و اندام خود انجام می دهند، رژیم لاغری است. رژیم گرفتن برای تعداد بسیاری از زنان، جزء عادت‌های جدانشدنی روزمره‌شان شده است،  در حالی که می‌تواند خطراتی را برای سلامت روان و جسم آنها داشته باشد. 

در جامعه امروزی، تعداد بسیاری از زنان زیاد تر مستعد نادیده‌گرفتن نیازهای غذایی خود می باشند و برای داشتن‌اندام ایده‌آل تلاش می‌کنند به یک رژیم غذایی شدید پایبند باشند که علتکمبود موادمغذی حیاتی و حس بدخلقی، گرسنگی، افتانرژی و افسردگی می‌شود.اکنون این سوال نقل می شود که فرهنگ رژیم غذایی غیر استاندارد، چطور می‌تواند اثرات مخربی بر سلامت روانی و جسمی زنان داشته باشد؟افت وزن سریع امکان پذیر در ابتدا شوق‌انگیز به نظر برسد، اما سرگیجه و خستگی از عوارض افت وزن سریع می باشند. هنگامی کالری کافی به بدن نمی‌رسد، سطح قند خون افت اشکار می‌کند و این کار علتمی‌شود که مغز فرد دچار افتانرژی شود و نتیجه آن حس سرگیجه و خستگی و حتی افسردگی مداوم است.

ربط تنگاتنگ رژیم غذایی و سلامت روان

تعداد بسیاری از زنان از دوران نوجوانی یا حتی کودکی رژیم لاغری می‌گیرند، با این فکر که افت وزن به افزایش قیمت شخصی و رضایت از ظاهر منجر می شود. اما این مسیر زیاد تر به اضطراب و حتی اختلالات خوردن منتهی می‌شود. رژیم‌ها طبق معمولً موقتی می باشند و به جای افت وزن پایدار، با برگشت وزن و حتی افزایش آن تبدیل ناامیدی خواهد شد. این درحالی است که رژیم لاغری غیر استاندارد، علاوه بر مشکلات جسمی بر سلامت روان هم تاثییر می‌گذارد.

مریم محمودی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی در رابطه با خطرات رژیم لاغری غیرعلمی و غیر استاندارد به «شهروند» می‌گوید:  «فرایند افت وزن هم بدنی و هم ذهنی است. به این علت، در افت وزن باید جنبه‌های بیرونی و درونی به طور یکسان مورد دقت قرار گیرد. در واقع، بین رژیم غذایی و سلامت روان ربط تنگاتنگی وجود دارد. انتخاب‌های غذایی بر سطح انرژی، خلق‌وخو، هوشیاری و تمرکز تاثییر می‌گذارند.

افت وزن سریع و غیر استاندارد،  فقط روی بدن  تاثییر نمی‌گذارد، ذهن واحساسات نیز در این مسیر تحت سختی قرار می‌گیرند. تغییرات شدید در رژیم غذایی و عادات زندگی علتنوسانات خلقی، اضطراب و حتی افسردگی خواهد شد. هنگامی بدن انرژی و مواد مغذی کافی دریافت نمی‌کند، تاثیرات فیزیولوژیکی این افت به‌شدت روان را دچار اختلال می‌کند.»

متخصص تغذیه در ادامه به رژیم‌ های غذایی نامناسب برای نوجوانان و جوانان دختر  اشاره می‌کند: «دختران در دوران نوجوانی و جوانی نسبت به عکس بدنی خود حساس  می باشند و رژیم غذایی سخت، جهت کمبود  انواع ویتامین‌ها، آهن، کلسیم، روی و اختلال در شدت رشد و مختصر قدی می شوند.

حتی برخی نوجوانان دختر در این سنین قرص های لاغری  که مصرف می‌کنند عوارض جبران ناپذیری روی عصب و مغز می‌گذارد. رژیم های غذایی سخت و بدون مشورت با متخصص تغذیه عوارض نامطلوب فرد دیگر  نظیر تهوع، تحمل نکردن سرما، ریزش مو، مشکلات پوستی، سنگ کیسه صفرا، نامنظمی سیکل قاعدگی ، افسردگی و مشکلات روان را نیز به همراه دارد.»

محمودی در ادامه، از  دیگر مشکلاتی که رژیم لاغری تشکیل می کند، می‌گوید: یکی از عوارض لاغری سریع، برگشت مجدد وزن است. در واقع بدن در جواب به افت کالری شدید، داخل حالت بقا می‌شود و متابولیسم را به‌شدت افت می‌دهد. اما  بعد از آخر رژیم، بدن اغاز به ذخیره هر کالری مصرفی می‌کند و این جهت می‌شود که وزن مجدد بازگردد.  دیگر مشکلی که افت وزن تشکیل می‌کند، شل شدن پوست است چرا که زمان کافی ندارد تا خود را با افت وزن سریعی که تشکیل می‌شود تطابق دهد.

شل شدن پوست، زیاد تر در نواحی‌ای همانند شکم، بازوها و ران‌ها دیده می‌شود و بعضی اوقات حتی با ورزش و تغذیه نیز به‌راحتی بهبود اشکار نمی‌کند. علاوه‌بر این، این ترک‌ها و شل شدن امکان پذیر تا زمان‌های طویل باقی بمانند. به‌جای افت وزن سریع، به بدن زمان دهید تا کم کم تحول کند و از راه حلهای سالم‌تر و متعادل‌تری منفعت گیری کنید. این کار نه‌تنها علتنگه داری  روان و احساسات عاطفی می‌شود، بلکه پشتیبانی می‌کند تا نتایج پایدارتر و رضایت‌قسمت‌تر باشند.»

ذهن و احساسات تحت سختی  افت وزن غیر استاندارد

برخی از زنان از رژیم‌های سختی همانند شمارش کالری، محدود کردن کربوهیدرات‌ها، یا رژیم‌های خاصی همانند کتو منفعت گیری می‌کنند، اما تعداد بسیاری از آنها به این نتیجه رسیده‌اند که این رویکردها نه تنها به سلامت شان پشتیبانی نمی‌کند، بلکه علتصدمه به مطمعن به نفس و روابط اجتماعی شان‌ نیز می‌شود.زهره احمدی روانشناس بالینی، در تحلیل خود از بدن، به کالایی شدن بدن در جوامع مدرن اشاره می‌کند. او به «شهروند» می‌گوید: « افت وزن سریع فقط روی بدن تاثییر گذار نیست، ذهن و احساسات نیز در این مسیر تحت سختی قرار می‌گیرند.

تغییرات شدید در رژیم غذایی و عادات زندگی علتنوسانات خلقی، اضطراب و حتی افسردگی خواهد شد. هنگامی بدن، انرژی و مواد مغذی کافی دریافت نمی‌کند، تاثیرات فیزیولوژیکی این افت به‌ شدت بر روان نیز تاثییر می‌گذارد. یکی از دلایلی که انتخاب‌های غذایی به شدت بر مغز ما تأثیر می گذارد این است که سیستم گوارش، ربط نزدیکی با مغز دارد. رژیم‌های سخت، غیراستاندارد و فاقد مواد مغذی، بر مغز و در نتیجه بر سلامت روانی و عاطفی ما تأثیر می‌گذارد.

افزایش استرس، خشم و حتی حس سرخوردگی از عوارض لاغری سریع است که همه انها به شکل روانی  افراد را تحت تأثیر قرار خواهند داد. به همین علت است که متخصصان پیشنهاد می‌کنند که افراد باید به جای انتخاب مسیرهای سریع و مختصر، راه‌های پایدارتر و سالم‌تر را برای افت وزن برگزینند.احمدی در ادامه می‌گوید: «بدن به شدت نیازمند اعتدال است. اگر این اعتدال با رژیم‌های سخت از بین برود افراد سپس از یک دوره افت وزن سریع، حس خستگی روانی دارند.

امروزه، رشته نوظهوری به نام روانپزشکی تغذیه ترویج اشکار کرده است. این رشته اصرار می‌کند که رژیم غذایی و تغذیه بر حس ذهنی افراد تاثیرگذار است. روانپزشکی تغذیه با تحول رژیم غذایی و شیوه زندگی، روان افراد را درمان می‌کند. احتمالا در قبل  فکر نمی‌کردیم تغذیه بر روان افراد تاثییر می‌گذارد اما امروزه کاملا امری بدیهی و منطقی است.»

فرهنگ نمایشی دوران مدرن

جامعه‌شناسان اعتقاد دارند فرهنگ دوران مدرن، نمایشی است. در جامعه نمایشی، همه افراد تصمیم دارند خود را به نمایش بگذارند. افرد برای نگه داری موقعیت اجتماعی شان، فکر می‌کنند، باید در نگاه دیگران حافظ اندام  و چهره خود باشند. مصطفی آب‌روشن، عضو انجمن جامعه‌شناسی ایران،  از چرایی ترویج الگوهای زنانه غربی در کشورمان می‌گوید:« هر جامعه‌ای الگوهای خاصی دارد.  اما اکنون ایده‌های اندوخته‌گذاری در جهان گسترش اشکار کرده و با گسترش این فرهنگ، الگوهای متفاوت غربی، ترویج اشکار کرده است.  شبکه‌های ماهواره و فضای مجازی،  این قیمت وارداتی را به طور ناهنجاری به جامعه تزریق می‌کنند. افراد  تحت سختی این ناهنجاری‌ها، برای جذب این قیمت‌ها در دنیای مدرن، بدون دقت به مشکلات جسمی و روانی که بر بدنشان تحمیل می‌شود، تلاش می‌کنند، دست به رژیم های سخت و مداوم بزنند.

در حقیقت  افراد برای به نمایش گذاشتن هویت خود،  به طور غیراستاندارد و غیر علمی  از بدن خود حفاظت می‌کنند. یقیناً الگوهای زیبایی مردانه، شامل بدن‌های حجیم و عضلانی نیز به طرق گوناگون بر مردان تحمیل می‌شود. این در حالی است که در قبل، مردان زیاد تر بر مبنای اعمالشان مورد قضاوت قرار می‌گرفتند و دغدغه چندانی درمورد جذابیت ظاهری خود نداشتند.»