جولان بیماری‌های ویروسی در پاییز/ مواظب مهر و آبان باشید – غروب شهر

به نقل از خبرگزاری مهر، سهیلا حسن‌زاده، با اشاره به این که با اغاز سال تحصیلی در ایران، به اختصاصی در فصل پاییز، ناظر افزایش موارد ابتلا به بیماری‌های عفونی و ویروسی، خصوصاً در بین کودکان و نوجوانان هستیم، او گفت: این نوشته به عوامل مختلفی از جمله تغییرات فصلی، شرایط محیطی مدارس و سیستم ایمنی بدن مرتبط می‌شود.

وی به ربط شرایط محیطی و فصلی با افزایش شیوع بیماری‌های ویروسی اشاره کرد و افزود: با اغاز فصل پاییز، شرایط جوی در تعداد بسیاری از مناطق ایران به‌شدت تحول می‌کند، هوای سردتر و مرطوب‌تر، افت مقدار تابش آفتاب و افزایش زمان وجود افراد در محیط‌های بسته، عرصه‌ساز رشد و انتقال ویروس‌ها می‌شود.

به حرف های این متخصص بیماری‌های داخلی، در برخی مدارس و مهدهای کودک که تهویه کافی وجود ندارد، این کار تبدیل تجمع ویروس‌ها و افزایش شیوع آنها می‌شود به شکلی که تعداد بسیاری از ویروس‌ها، همانند آنفلوانزا و ویروس سین سیشیال تنفسی (RSV)، در هوای سرد پاییز و زمستان به علت افت رطوبت داخلی سیستم‌های گرمایشی فعال‌تر شده و توانایی زنده ماندن آنها در سطوح و هوا افزایش اشکار می‌کند.

حسن‌زاده در ادامه گفت: کودکان گروه‌های صدمه‌پذیر در برابر بیماری‌های ویروسی می باشند، چون سیستم ایمنی آنها تا این مدت در حال رشد و تکامل است، تحقیقات تازه مشخص می کند که فصل پاییز به علت تغییرات ناگهانی دما و افزایش استرس‌های فصلی، بر سیستم ایمنی بدن اثرگذار است و این قضیه علتمی‌شود که ویروس‌ها راحت‌تر به بدن کودکان دعوا کنند.

وی به مطالعاتی که در سال ۲۰۲۲ در مجله Pediatrics انتشار شده اشاره کرد و افزود: این مطالعات نشان داده که در طول ماه‌های مهر و آبان، شیوع عفونت‌های ویروسی تنفسی همانند RSV و آنفلوانزا تا ۳۰ درصد افزایش می‌یابد، این چنین تحقیقات وزارت بهداشت ایران در سال ۱۴۰۱ تایید می‌کند که تعداد بستری‌های مرتبط با عفونت‌های ویروسی تنفسی در کودکان زیر ۵ سال طی ماه‌های پاییز افزایش چشمگیری دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خاطرنشان کرد: مدارس و محیط‌های آموزشی به علت تراکم جمعیتی بالا و تماس نزدیک دانش‌آموزان، مکان‌های پرخطری برای انتقال ویروس‌ها می باشند، تعداد بسیاری از ویروس‌ها از طریق قطرات ریز تنفسی انتشار خواهد شد و با دقت به این‌که کودکان زیاد تر کمتر به پروتکل‌های بهداشتی پایبند می باشند، ریسک انتقال ویروس‌ها افزایش می‌یابد.

حسن‌زاده به راه‌های انتقال ویروس‌ها اشاره کرد و افزود: تماس مستقیم با سطوح آلوده از با اهمیت ترین عوامل ابتلا به ویروس‌های تنفسی است، به همین علت ضدعفونی مرتب سطوح و آموزش دانش‌آموزان درمورد بهداشت فردی از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی با گفتن این که پیشگیری کلید کنترل شیوع بیماری‌ها است، اظهار کرد: پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های ویروسی نیازمند اقداماتی چندجانبه است که واکسیناسیون یکی از موثرترین راه حلهای آن است.

حسن‌زاده گفت: واکسن آنفلوانزا به اختصاصی برای کودکان، سالمندان و افراد دارای بیماری‌های مزمن پیشنهاد می‌شود، مطابق آمار سازمان جهانی بهداشت (WHO)، واکسن آنفلوانزا می‌تواند خطر ابتلا را تا ۶۰ درصد افت دهد.

این متخصص داخلی با گفتن این که در کنار واکسیناسیون، شست‌وشوی دست‌ها، منفعت گیری از ماسک در محیط‌های شلوغ و تهویه مناسب کلاس‌های درس از جمله راهکارهای موثر در جلوگیری از شیوع بیماری‌ها است، اضافه کرد: مطالعات متعدد نشان داده که مراعات بهداشت فردی، به خصوص در فصول سرد سال، می‌تواند تا ۴۰ درصد از انتقال ویروس‌های شایع جلوگیری کند.

حسن‌زاده اضافه کرد: تحقیقات در سال ۲۰۲۱ در مجله Journal of Infectious Diseases نیز گویای این نوشته است که منفعت گیری از ماسک در مدارس و فضاهای بسته تبدیل افت ۵۰ درصد موارد ابتلا به عفونت‌های تنفسی شده است.

به حرف های وی، یکی از نکات مهم در کنترل بیماری‌های ویروسی، تشخیص زودهنگام و مداخلات مناسب است، علائمی همانند تب بالا، سرفه‌های شدید، تنگی نفس، و درد عضلانی نیازمند دقت سریع می باشند.

حسن‌زاده اصرار کرد: اگر علائم طی ۴۸ ساعت بهبود نیابد یا تشدید شود، به‌اختصاصی در کودکان و افراد دارای بیماری‌های عرصه‌ای، مراجعه به پزشک الزام دارد مطالعات پزشکی نشان خواهند داد که مراجعه دیرهنگام به پزشک در موارد عفونت‌های ویروسی می‌تواند به عوارض جدی‌تری همانند عفونت‌های ثانویه باکتریایی و حتی بستری شدن در بیمارستان منجر شود.

حسن‌زاده افزود: مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۲ در بیمارستان‌های تهران انجام شد، نشان داد که ابتلا به RSV در بین کودکان در ماه‌های مهر و آبان به اوج خود می‌رسد.

وی با گفتن این که پیشگیری و آموزش نقش حیاتی در کنترل شیوع بیماری‌های ویروسی دارند اصرار کرد: واکسیناسیون، مراعات بهداشت فردی، و مراجعه به‌موقع به پزشک می‌تواند به‌طور چشمگیری از شدت شیوع بیماری‌ها بکاهد، ضمن این که همکاری بین مدارس، والدین و کادر درمان در این عرصه زیاد مهم است تا کودکان در محیطی امن و سالم به تحصیل خود ادامه دهند.