جهان دلواپس خیز تازه ویروس هزار چهره/ آماده پاییز و زمستان باشیم – غروب شهر

به نقل از خبرگزاری مهر، سعید نمکی، در مطلبی تحت گفتن مواردی مهم در باب کرونا، نوشت: روزی که اولین گزارش‌ها از ابراز و شیوع کرونا در سرزمین چین دریافت شد. صاحبنظران و همکارانم را فراخواندم تا با رایزنی، خود را در روبه رو ورود بیماری آماده کنیم. عده‌ای اظهار نظر کردند که سیر بیماری همچون دیگر کرونا ویروس‌ها در تابستان آینده کُند می‌شود و همچون سارس و مرس به سمت خاموشی می‌رود. اما قانع نشدم و معاونین و مدیران ذی‌ربط و مشاورین را جمع کردم و چند مسئله را مورد اصرار قرار دادم که با اهمیت ترین آنها به قرار زیر می بود:

۱- آنچه از ظاهر آنتی ژنتیک ویروس تازه می‌بینم با اجدادش زیاد متفاوت است و باید خود را برای یک مهاجم ویرانگر برای زمان طویل آماده کنیم و بدانیم که این حاضر ناشناخته سال‌ها میهمان مزاحم بشریت خواهد می بود.

۲- تا این مدت دنیا واکسن و دارویی برایش نمی‌شناسد لذا باید زیاد تر بر راه‌های پیشگیری از انتقال بیماری پافشاری کنیم.

۳- مرتب توانایی کشورهای دچار را بازدید و اگر داروی ضد ویروسی مؤثر گزارش شد در تهیه و ساختش کوتاه نکنیم.

۴- با سابقه یک قرن واکسن سازی در پاستور و رازی تحقیقات در راستای تهیه واکسن را اغاز کنیم و اگر واکسنی ساخته شد سریعاً داخل کنیم و به واکسن سازان پیشنهاد کردم که بی تردید باید زیرساخت‌ها را به طوری طراحی کنیم که قابلیت به روزرسانی واکسن علیه آنتی ژن‌های گونه‌های جهش یافته را برای سال‌ها داشته باشیم و بتوانیم در ساخت واکسن‌های چند ظرفیتی داخل عمل شویم.

با فروکش کردن پاندمی در جهان تقریباً چراغ ایستگاه رصد ویروس و سویه های جدیدش با خیال راحت در سرزمین خاموش شد ولی دنیا که می‌دانست سال‌ها باید مواظب باشد از پا ننشست و پا به پای جهش ویروس در راستای مدیریت بیماری و پیشگیری از ابتلاء و مرگ و میر به خصوص در گروه‌های صدمه‌پذیر و واکسن‌های تازه علیه پروتئین Spike جهش یافته، ساخت و داروهای ضد ویروس تازه را آزمود.

اما تازه‌های کرونا

متأسفانه خیز تازه بیماری در جهان دلواپس کننده است و در ماه و هفته‌های تازه آمار ابتلاء و مرگ و میر در تعداد بسیاری از کشورها به خصوص ایالات متحده آمریکا که با وجود CDC (مرکز کنترل و مدیریت بیماری‌ها) موارد را رصد و گزارش می‌دهد قابل دقت است گزارش بیستم آگوست ۲۰۲۴ مرکز مدیریت و کنترل بیماری‌های آمریکا به قرار زیر است:

۱- زیرسویه های جهش یافته سریع از اُمیکرون و JN.۱ یعنی KP.۲ و KP.۳ و KP.۲.۳ و KP۳.۱.۱ و LB.۱ گونه‌های بیماری‌زای غالب در بین افراد مبتلا بوده‌اند.

بیماران آمریکایی در ماه آگوست ۳۷ درصد با سویه Kp.۳.۱.۱ و ۴/۱۴ درصد با KP.۲.۳ و ۱/۱۴ درصد با LB.۱ دچار شده اند.

۲- سویه هیبرید جدیدی به نام XEC که یک ریکامبینانت از (KS.۱.۱/KP.۳.۳) است، سر بر آورده که به نظر می‌رسد واریانت غالب در جهان شود و تا کنون آمریکا، آلمان، کانادا، هلند، دانمارک و اسپانیا گزارش کرده‌اند.

۳- در مطالعه روی ۱۴۷۲ نفر که علیه سویه JN.۱ با واکسن به روز شده آنتی بادی دارند گرچه مقاومت در برابر سویه های تازه قابل دقت است مع الوصف به مرور مقاومتشان در روبه رو موارد جهش یافته تازه کم می‌شود. برای مثال افرادی که واکسن به روز شده علیه سویه JN.۱ تک ظرفیتی XBB.۱.۵ می‌زنند مقاومتشان در برابر سویه های مهاجم تازه زیاد کم و همین افراد با واکسن دو ظرفیتی BA.۴/BA.۵ ایمنی بیشتری کسب می‌کنند.

ACIP (کمیته مشورتی واکسیناسیون CDC آمریکا ) در ژوئن ۲۰۲۴ پیشنهاد کرد که در پاییز و زمستان افراد بالای ۶۵ سال و افراد پر خطر یک دُز واکسن یادآور به روز شده اختصاصی علیه سویه JN.۱ تزریق کنند.

۴- هیچکدام از داروهای ضد ویروس قبلی همانند رمدیسیویر بر سویه های تازه تأثیر قابل توجهی ندارند و CDC در ۲۰ آگوست ۲۰۲۴ پیشنهاد کرده که داروی تازه Paxlovid را که یک مهار کننده پروتئاز است مصرف کنند. این دارو چون در تکه پروتئین Spike تاثییر نمی‌کند و با مکانیسم متغیری مؤثر است، امیدوارند که بتواند نسل‌های جهش یافته بیشتری را در آینده مهار کند.

۵- در آینده نزدیک در جهان واریانت غالب KP.۳.۱.۱ و XEC خواهد می بود.

آنچه برای دست اندرکاران نظام سلامت و مردم کشورمان حائز اهمیت است:

۱- متأسفانه تهیه واکسن به روز شده و داروی مؤثر سریعاً با شرایط حاضر تقریباً میسر نیست.

۲- مدام به همکارانم اصرار داشتم که ویروس در چرخش از سرزمینی به سرزمین دیگر، از نژادی به نژاد دیگر و از فردی به فرد دیگر قابلیت بیماری‌زایی و مرگ آفرینی متغیری ابراز می‌دهد لذا با خیز مجدد جهانی ویروس هزار چهره آمادگی خود را در پاییز و زمستان آینده برای رصد بیماری بالا ببریم.

۳- در سال پاندمی کووید به علت مراعات قابل دقت تکه عمده‌ای از مردم و منفعت گیری از ماسک، بیماری آنفلوانزا به شدت افت یافت.

آموزش مردم و پیشنهاد به منفعت گیری از ماسک، دست ندادن و روبوسی نکردن و دیگر آموزش‌های مؤثر در افت انتقال بیماری‌های واگیردار همچون کرونا که متأسفانه علاوه بر شکل تنفسی، گرفتاری گوارشی نیز تشکیل می‌کند زیاد حائز اهمیت است.

۴- حمایتمراکز دارویی درمانی از مایحتاج الزامی برای روزهای ضروری که امیدوارم به لطف خداوند و نیت پاک رئیس جمهور و همکاران دلسوزش و دعای خیر مردم کشورمان هیچ زمان تکرار نخواهد شد، مورد انتظار است.