زنان سالم؛ پایه‌های محکم خانواده و جامعه – غروب شهر

نرجس توکلی‌کیا مدیر گروه جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتگو با خبرنگار مهر، به مناسب هفته ملی سلامت بانوان ایران، او گفت: هفته ملی سلامت بانوان فرصتی مغتنم برای یادآوری نقش محوری بانوان در خانواده و جامعه و اهمیت دقت به سلامت آنان است. بانوان نیمی از جمعیت سرزمین را راه اندازی خواهند داد و در عین حال محور سلامت خانواده و نسل آینده محسوب خواهد شد. از این رو دقت به سلامت آنان، نه تنها یک الزام فردی، بلکه یک سرمایهگذاری اجتماعی، در جهت ترقی سلامت عمومی جامعه است.

او همین طور گفت: شعار امسال هفته ملی سلامت بانوان ایران با گفتن سلامت زنان، پشتوانه تاب آوری فردی، خانوادگی و اجتماعی بیانگر این حقیقت است که سلامت جسمی، روانی و اجتماعی زنان، عرصه ساز پایداری و تاب آوری در برابر چالش‌های زندگی است، جامعه‌ای که زنان سالم، آگاه و توانمند دارد، در برا بر مشکلاتها مقاوم‌تر و در مسیر پیشرفت، پایدارتر خواهد می بود.

مدیر گروه جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران به معنی تاب‌آوری اشاره کرد و گفت: تاب آوری به معنی توان برگشت به اعتدال، بعد از روبه رو با سختی ها است و این توان، در گرو سلامت و اسایش درونی انسان است. بانوان به گفتن مدیران عاطفی و روانی خانواده، نقش کلیدی در نگه داری اسایش و انسجام خانوادگی دارند. هرچه بانوان از سلامت جسمی و روانی بالاتری برخوردار باشند، خانواده‌ها از استحکام و پویایی بیشتری منفعت مند خواهند شد.

او گفت: امروز بیشتر از هر زمان فرد دیگر باید به نقش زنان در تاب آوری اجتماعی دقت کنیم. بانوان ما در کنار مسئولیت‌های خانوادگی، در عرصه‌های فرهنگی و اقتصادی نیز وجود فعال دارند و حمایتاز سلامت آنان در حقیقت، حمایتاز گسترش پایدار سرزمین است.

مدیر گروه جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه او گفت: ما در حوزه سلامت، تلاش می‌کنیم با رویکردی جامع، سلامت زنان را در همه مرحله های زندگی از کودکی، نوجوانی و جوانی، میانسالی و سالمندی و این چنین در دوران بارداری و فرزندآوری مورد دقت قرار دهیم. ترقی سواد سلامت، خودمراقبتی و توانمند سازی زنان در حوزه سلامت، علاوه بر بهبود کیفیت زندگی آنان، جهت ترقی سطح سلامت خانواده و جامعه می‌شود. ملزوم است همه بانوان سرزمین مراقبت از سلامت خود را در برتری قرار دهند. انجام معاینات دوره‌ای، تغذیه سالم و خواب کافی، تحرک بدنی و دقت به سلامت روان، از ارکان مهم یک زندگی سالم است و بانوی سالم، خانواده‌ای سالم و جامعه‌ای مقاوم می‌سازد.

مراقبت‌های بارداری و پیشگیری از سقط‌های احتمالی در بحران

توکلی‌کیا تصریح کرد: استرس‌های دوران بحران، می‌تواند جهت ابراز مخاطراتی از قبیل سقط، افزایش فشارخون و زایمان زودرس در زنان باردار شود. انجام مراقبت‌های پزشکی منظم حتی به طور مجازی، تماس با پزشک یا ماما از طریق تلفن یا اپلیکیشن‌ها، پیگیری علائم هشداردهنده همانند خونریزی، درد شدید شکم، تب، یا افت حرکات جنین با مراجعه به مراکز بهداشتی و بیمارستان‌های فعال، دقت به علائم بیماری‌های عرصه‌ای مادر وپیگیری، درصورت نیاز، حمایتعاطفی از سوی خانواده و همسر و افت استرس مادر باردار از طریق مشاوره کادر بهداشتی و یا روان‌شناس، پیشنهاد‌هایی برای افت عوارض بارداری در شرایط بحرانی است.

توانمند سازی و توانایی آموزی بانوان برای مقابله با بحران

وی اظهار داشت: زندگی روزمره زیاد تر زنان، پر از مسئولیت‌های متفاوت است. در شرایط بحران همانند حوادث طبیعی، جنگ، بحران اقتصادی، اپیدمی‌ها یا استرس‌های خانوادگی در تاب‌آوری و توانمندی زنان، نقش کلیدی در سلامت فردی، خانوادگی و اجتماعی خواهد داشت. زنان غالباً می‌توانند به گفتن هدایتگران پرقدرت، در موقعیت‌های بحرانی عمل نمایند. توانمندسازی و توانایی‌آموزی بانوان، تنها به سود خود آنان نیست، بلکه اندوخته‌گذاری بر تاب‌آوری کل جامعه محسوب می‌شود. زنانی که آموزش دیده و توانمند می باشند، می‌توانند در شرایط بحران به ستون محکم خانواده و جامعه تبدیل شوند و نقشی کلیدی در بازسازی و گسترش پایدار ایفا کنند.

تهدیدها و زمان‌های فضای مجازی و رسانه‌ها بر سلامت زنان در بحران

مدیر گروه جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران اذعان کرد: فضای مجازی، نه تنها ابزاری برای سرگرمی و ربط، بلکه جزئی لاینفک از زندگی روزمره است. این اتفاق، به اختصاصی در دوران بحران، تأثیرگذاری خود را دو چندان مشخص می کند. در این چنین شرایطی، زنان، با دقت به نقش‌های بسیاری که در خانواده و جامعه دارند، با مشکلات و خطرات بیشتری روبه رو خواهد شد. فضای مجازی و رسانه‌ها در دوران بحران، از یک سو می‌توانند جهت تشدید صدمه پذیری، افزایش اضطراب و استرس شوند و از نظر دیگر، می‌توانند بستری برای تشکیل شبکه‌های حمایتی قوی، دسترسی به اطلاعات، آموزش‌های حیاتی و تحکیم حضورزنان در مقابله با بحران باشند. آن چه که حائز اهمیت است، آموزش منفعت گیری صحیح و ایمن از فضای مجازی است.

اصلاح سبک زندگی بانوان، گامی در جهت افت ابتلاء به سرطان سینه

توکلی‌کیا اضافه کرد: اصلاح سبک زندگی بانوان، گامی هوشمندانه برای افت خطر ابتلاء به سرطان پستان است. رژیم غذایی متعادل با مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل، همراه با فعالیت بدنی منظم، سلامت بانوان را فراهم می‌کند. ترک سیگار، نگه داری وزن مناسب، افت استرس و خواب کافی نیز نقش بسزایی در پیشگیری دارند. انتخاب‌های سالم روزمره، نه‌تنها کیفیت زندگی را افزایش خواهند داد، بلکه از ابراز تعداد بسیاری از بیماری‌ها، از جمله سرطان پستان، جلوگیری می‌کنند.

خودمراقبتی در شرایط بحران

مدیر گروه جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه افزود: خودمراقبتی جسمی باید توأم با تغذیه سالم و منظم، انجام حرکات کششی یا نرمش در فضای امن، مصرف داروهای الزامی و نگه داری بهداشت فردی و محیطی باشد.

او همین طور گفت: خودمراقبتی روانی یعنی فرد این که محدودسازی و مدیریت اخبار، آرام سازی ذهن و مدیریت افکار منفی و نگه داری نظم و ساختار روزانه را در برنامه روزانه خود داشته باشد، این چنین در خودمراقبتی اجتماعی نگه داری ربط با خانواده و دوستان، همدلی و حمایتاز دیگران و دوری از گفتگوهای پراسترس زیاد اهمیت دارد و در آخر نیز بانوان باردار باید بدانند که در خودمراقبتی فیزیکی در برابر عوامل محیطی تعیین مکان امن، تهیه و آماده سازی کیف اضطراری و آموزش توانایی‌های الزامی، از واجبات سلامت جسمی و روانی آنان به حساب می‌آید.

اورژانس‌های بیماری‌های زنان در بحران

توکلی‌کیا تصریح کرد: در زمان بحران، اورژانس‌های مربوط به بیماری‌های زنان همانند خونریزی‌های شدید، دردهای شکمی حاد، یا عوارض بارداری به‌شدت تشدید خواهد شد. افتدسترسی به خدمات بهداشتی، نیروی متخصص و تجهیزات ملزوم، جان تعداد بسیاری از زنان را به خطر می‌اندازد. در این چنین شرایطی، سیستم‌های اورژانسی باید با برتری‌دهی به سلامت زنان، جواب سریع و مؤثری اراعه دهند تا از عوارض جبران‌ناپذیر جلوگیری شود. حمایتسریع و موثر، نه‌تنها جان‌ها را نجات می‌دهد، بلکه ارامش اجتماعی را نیز تحکیم می‌کند..

سلامت روان زنان در بحران

وی اصرار داشت: در روبه رو با بحران، به طور طبیعی، تعداد بسیاری از افراد امکان پذیر احساساتی همانند هراس، اضطراب، غم، خشم یا سردرگمی را توانایی کنند، آنچه اهمیت دارد آگاهی نسبت به مدیریت سلامت روان در اوقات ابراز بحران و افزایش تاب آوری است. دقت به سلامت روان زنان به‌علت نقش‌های چندگانه و موقعیت‌های اجتماعی خاص آنها، نه‌تنها یک الزام فردی بلکه یک مسئولیت اجتماعی است. زنان نقش‌های بسیاری را در زندگی اعم از مادر، همسر، دختر، مواظب، نیروی کار و محور مهم خانواده ایفا می‌کنند. این نقش‌های چندگانه، در زمان‌های بحران، سختی مضاعفی بر سلامت روان آنان داخل می‌کند. دقت به سلامت روان زنان به گفتن اولین جواب‌دهندگان و مراقبان در بحران، از اهمیت اختصاصی ای برخوردار است.

راهکارهای عملی برای محافظت از سلامت روان در روزهای سخت

مدیر گروه جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران متذکر شد: افراد مراقبت از خودشان را فراموش نکرده و حتی برای ۱۰ دقیقه در روز هم شده فقط به خودشان تعلق دهند، تنفس عمیق، گوش دادن به موسیقی اسایش‌قسمت یا یک دوش آب گرم می‌تواند به سلامت آنان پشتیبانی کند.

توکلی‌کیا خاطر نشان کرد: این چنین از پذیرفتن مسئولیت‌های بیشتر از حد خودداری کرده و “نه” گفتن را یاد بگیرند، دریافت اخبار دلواپس‌کننده را محدود کنید تا از اضطراب اضافی جلوگیری شود و تلاش کنند از متخصصان به خصوص مشاور و روانشناس پشتیبانی بگیرند چون که خواست پشتیبانی از متخصصان نشانه قوت و هوشیاری است.