مقاومت آسمانخراش ۵۰۹ متری در تایوان در برابر زلزله ۷.۲ ریشتری_غروب شهر

تایوان تحت شدیدترین زمین‌لرزه خود در طی ۲۵ سال تازه قرار گرفته که تبدیل مرگ دستکم ۹ نفر، ریزش ساختمان ها و حتی هشدار سونامی شده است.

اما در بین این هرج و مرج، فیلم های منتشرشده از بلندترین ساختمان تایوان، یک آسمانخراش ۱.۸ میلیارد دلاری به نام «تایپه ۱۰۱» را نشان می دهند که به آرامی همانند درختی زمان وزش نسیم تکان می خورد.

از راه حلی مبتکرانه زمان ساخت این ساختمان با ۵۰۹ متر ارتفاع منفعت گیری شده که نوسانات کلی آن را تا ۴۰ درصد زمان زلزله و وزش باد افت می دهد.

یک کُره ۶۶۰ تنی به نام «دمپر جرمی تنظیم شده» از طبقه ۹۲ این ساختمان آویزان است.

در حالی که ساختمان در یک جهت حرکت می کند، این کره فولادی در جهتی دیگر تاب خورده و اعتدال کلی ساختمان را نگه داری می کند.

اگر باد یا نیروی زمین‌لرزه برج را به سمت راست هل دهد، کره نیرویی سریع و برابر به سمت چپ تشکیل کرده و حرکت اولیه را خنثی می کند.

به همین خاطر، برج تاب می خورد؛ اما واژگون نمی شود.

این مکانیسم به گفتن «سیستم میرایی غیرفعال» شناخته می شود. به این معنی که بدون هیچ قوت یا کنترل خارجی و فقط با نیروی گرانش و حرکت ساختمان کار می کند.

در همین حال، پیستون های هیدرولیک زیر کره انرژی را جذب و به شکل گرما انتشار می‌کنند.

دکتر آگاتوکلیس جیارالیس، استاد دینامیک سازه در دانشگاه لندن، این دستگاه کروی هوشمند را «همانند به یک آونگ» توصیف کرده است.

این کره فولادی به روشی شبیه پشتیبانی‌فنرهای سیستم تعلیق ماشین عمل کرده و شوک ها را جذب می کند.

اگرچه دیدن یک ساختمان در حال نوسان شگفت است، اما انعطاف‌پذیری در آسمان‌خراش‌های مدرن اهمیت بسیاری دارد؛ به‌اختصاصی در مناطق زلزله‌خیزی همانند تایوان.

پروفسور آنتونی داربی از گروه معماری و مهندسی عمران دانشگاه باث در این باره حرف های است:

موادی که در ساخت آسمان‌خراش‌ها از آنها منفعت گیری می‌شود، کشسان می باشند. به این معنی که بر پایه بار در حال تحول روی آنها منقبض یا کشیده می شوند.

مقدار این تحول شکل در یک عنصر منفرد (برای مثالً یک تیر یا ستون) زیاد ناچیز است؛ اما هنگامی این تحول شکل را در همه عناصر سازنده یک ساختمان بلند ضرب کنید، می‌تواند تبدیل حرکات جانبی قابل توجهی شود.

این حرکات برای خود سازه خطرناک نیستند؛ اما اگر بیشتر از حد باشند، می توانند علتناراحتی ساکنان شوند.

ساخت تایپه ۱۰۱ در سال ۱۹۹۹ اغاز شده و برای بازگشایی عمومی در شب سال نوی ۲۰۰۴ تکمیل شد.

این آسمان‌خراش همانند به یک شاخه بامبو است که در هشت قسمت به سمت بالا می رود.

در حالی که ساختمان‌های بلند دیگر دمپرهای جرمی تنظیم شده خود را نهان نگه می‌دارند، بازدیدکنندگان می توانند طبقات ۸۸ تا ۹۲ این آسمانخراش را مشاهده کنند که یک جاذبه گردشگری محسوب می شود.

گردشگران بدون دقت به خطر حتی از حرکت کره در طول زمین‌لرزه های قبلی که یک اتفاق مکرر در تایوان است، فیلم گرفته اند.

تایوان یکی از کشورهایی است که در معرض زلزله قرار دارد. چون به محل برخورد دو صفحه تکتونیکی (صفحه دریای فیلیپین و صفحه اوراسیا) نزدیک است.

فعالیت لرزه ای قوی را می توان در امتداد مرزهای صفحه تکتونیکی شناسایی کرد، چراکه صفحات به یکدیگر ساییده شده و علتزمین لرزه می شوند.

به حرف های استفان گائو، زلزله‌شناس و استاد دانشگاه علم و صنعت میزوری، آمادگی تایوان در برابر زلزله زیاد بالا است.

این جزیره قوانین سخت‌گیرانه ساختمانی، یک شبکه لرزه‌شناسی در سطح جهانی و کمپین‌های آموزش عمومی گسترده در رابطه ایمنی در برابر زلزله را اجرا کرده است.

تا لحظه نگارش این مقاله، شدیدترین زلزله تایوان در ۲۵ سال تازه ۹ کشته برجای گذاشته و ۵۰ نفر دیگر مفقود شده اند.

این چنین بر پایه آمارهای دولتی، این زمین‌لرزه و بعد‌لرزه‌های آن علتخسارت به ۳۵ جاده، پل و تونل شده است.

آژانس نظارت بر زمین‌لرزه تایوان قوت این زمین‌لرزه را ۷.۲ ریشتر خبرداد، در حالی که سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده (USGS) قوت آن را ۷.۴ ریشتر اظهار کرده است.