هرآنچه از اندروید ۱۵، تازه ترین سیستم‌عامل موبایل گوگل می‌دانیم_غروب شهر

بعد از گذشت چندماه از انتشار کردن اندروید ۱۴ به بازار، اکنون گوگل با انتشار کردن دو نسخه پیش‌نمایش گسترش‌دهندگان اندروید ۱۵، آزمایش ورژن تازه سیستم‌عامل خود را اغاز کرده است. اگرچه این نسخه اختصاصی گسترش‌دهندگان است، اما قابلیت‌های آن می‌تواند نویددهنده یک سیستم‌عامل به‌روز و پویا باشد. در این نوشته نگاهی به اندروید ۱۵ داریم و به بازدید ویژگی‌های رسمی آن (در نسخه گسترش‌دهندگان)‌ می‌پردازیم.

مطابق آخرین اخبار، به گمان زیادً اولین نسخه بتای اندروید ۱۵ در ماه آوریل (اواسط فروردین تا اواسط اردیبهشت) از راه می‌رسد و سپس تا ماه ژوئن ۲۰۲۴ (تیر ۱۴۰۳)، هیچ ویژگی یا API جدیدی به نسخه تازه اندروید اضافه نخواهد شد تا گسترش‌دهندگان آزمایش‌ برنامه‌هایشان روی APIهای عمومی اندروید ۱۵ را اغاز کنند. آپدیت‌های بعدی نیز تا زمان اراعه رسمی روی از بین بردن باگ‌ها متمرکز خواهند می بود. اگرچه تا این مدت زمان دقیقی از اراعه اندروید ۱۵ اظهار نشده است، اما گوگل به گمان زیادً همانند نسخه قبلی عمل خواهد کرد و کاربران سری پیکسل ۹، اولین افرادی خواهند می بود که به تازه ترین نسخه اندروید دسترسی خواهند یافت.

تغییرات رابط کاربری 

اشتراک‌گذاری بخشی از صفحه‌نمایش 

کاربران با اندروید ۱۵ قادر خواهند می بود تا به‌جای به‌اشتراک‌گذاری کل صفحه‌نمایش، تنها صفحه مربوط به یک اپلیکیشن را ضبط کنند و یا به اشتراک بگذارند. این چنین قابلیتی برای اولین‌بار در اندروید ۱۴ برای کاربران پیکسل فعال شده می بود، اما در اندروید ۱۵، عموم کاربران اندرویدی به این ویژگی دسترسی خواهند داشت.

اتصال ماهواره‌ای

اندروید ۱۵ قابلیت‌های رابط کاربری را به‌منظور اراعه توانایی یکنواخت در دستگاه‌های دارای اتصال ماهواره‌ای به‌کار گرفته است و برنامه‌ها قادر به منفعت گیری از APIها برای شناسایی اتصالات ماهواره‌ای می باشند. این قابلیت هم در حالت عادی و هم در شرایط اضطراری کاربرد دارد و درصورتی‌که موقعیت مکانی شما از خدمات تلفن همراه حمایتنکند، می‌توانید از طریق مطلب‌رسانی ماهواره‌ای با هر اکانتی ربط برقرار کنید.

قابلیت Notification cooldown

این ویژگی برای کنترل اعلان‌ها و مطلب‌های برنامه‌ها طراحی شده است و تعداد نوتیفیکیشن‌های آن‌ها را افت می‌دهد. درحقیقت مقصد Notification cooldown، جلوگیری از شلوغی صفحه‌نمایش کاربر با اعلان‌های بعضاً بی‌مورد است. 

کنترل‌های درون‌برنامه‌ای تازه دوربین 

اندروید ۱۵ افزونه‌های جدیدی را برای کنترل زیاد تر بر سخت‌افزار دوربین در دستگاه‌های پشتیبانی‌شده اضافه می‌کند. این افزونه‌ها عکاسی در نور کم را بهبود می‌بخشند و گسترش‌دهندگان را قادر می‌سازند تا با کنترل تنظیمات، روشنایی دوربین‌ را در حالت پیش‌نمایش بالا ببرند و شدت فلاش را زمان ثبت تصاویر تنظیم کنند. 

کلیدهایی برای کنترل ویبره صفحه‌کلید 

در نسخه اول گسترش‌دهندگان اندروید ۱۵، ویژگی تحت گفتن Keyboard vibration وجود دارد که با منفعت گیری از آن می‌توانید ویبره کیبورد خود را در زمان تایپ با آن در هر برنامه‌ای غیرفعال کنید؛ یقیناً از طریق همین گزینه می‌توانید مجدداً گزینه نام‌برده را فعال کنید. 

اعلان‌های حساس

برخی از راه حلهای احراز هویت دومرحله‌‌ای ایمن‌تر از دیگر مدل‌ها می باشند. بااین‌حال، تعداد بسیاری از برنامه‌ها به‌ ساده‌ترین شکل ممکن احراز هویت دومرحله‌ای (OTP) را از طریق ارسال مطلب یا ایمیل انجام خواهند داد. به‌ همین علت اندروید ۱۵ با افزودن قابلیت «اعلان‌های حساس» (Sensitive notifications)، از خوانش OTPها توسط بدافزارهای اندرویدی جلوگیری می‌کند. 

پنجره بازشونده بلوتوث

سیستم‌عامل اندروید این امکان را برای کاربران فراهم کرده است که اتصالات بلوتوث را از طریق Quick Setting تحول دهند. بااین‌حال عموم افراد گزینه بلوتوث را در طول روز روشن می‌گذارند و حتی از آن منفعت گیری هم نمی‌کنند؛ به این علت اگر دستگاه‌های قابل‌ اتصال بسیاری در اطرافتان دارید، امکان پذیر به ابزارهای کاربردی‌تری در Quick Setting نیاز اشکار کنید. در اندروید ۱۵، شما می‌توانید با کلیک روی Quick Setting، راحت‌تر با وسایل اطرافتان ربط برقرار کنید و تنظیمات بیشتری را در اختیار خواهید داشت.

Auracast Focus

کاربران در اندروید ۱۵ می‌توانند محتوای خود را از طریق LE audio به اشتراک بگذارند یا به جریان‌های صوتی آنلاین و درحال پخش متصل شوند. این چنین قابلیتی دستگاه‌های دارای Auracast را قادر می‌سازد تا محتوای صوتی را با منفعت گیری از BLE بدون دردسر جفت‌شدن دستگاه‌ها پخش کنند. این چنین صفحه جدیدی برای به‌اشتراک‌گذاری صوتی آسان‌تر در Settings > Connected devices > Connection preferences تعبیه شده است.

منفعت گیری از گوشی‌ در نقش یک وب‌کم باکیفیت

قبلاً برنامه‌های شخص ثالث منفعت گیری از گوشی به‌گفتن وب‌کم رایانه را تسهیل می‌کردند و در ادامه، اندروید ۱۴ QPR این ویژگی‌ را به‌گفتن یک قابلیت کاربردی به تلفنهای پیکسل آورد. بااین‌حال، کیفیت تصاویر خروجی چندان مطلوب نبوده است. 

در نسخه دوم گسترش‌دهندگان، حالت کیفیت بالا یا High-Quality (با نماد HQ) دیده می‌شود که با کلیک روی آن، هرگونه بهینه‌سازی گوگل که قبلاً تبدیل افت کیفیت می‌شد، غیرفعال می‌شود. درنتیجه وضوح بالاتری از ویدیوها و تصاویر را ناظر خواهیم می بود؛ یقیناً این افزایش کیفیت، مصرف زیاد تر باتری و افزایش گرمای دستگاه را به‌همراه دارد.

کنترل بلندی صدا

اندروید ۱۵ رسماً اظهار کرده است که از استاندارد کنترل صدا CTA-2075 حمایتمی‌کند تا کاربران ناچار به تنظیم مدام صدا زمان کار با برنامه‌های گوناگون نباشند. در این قابلیت، اندروید از ویژگی‌های دستگاه‌های خروجی همانند بلندگو به همراه ابرداده بلندی صدای حاضر در محتوای صوتی AA منفعت گیری می‌کند تا محدوده دینامیکی و بلندی صدا هوشمندانه تنظیم شود. 

قابلیت Health Connect

اندروید ۱۵ با به‌روزرسانی جدیدی در قسمت Health Connect از راه خواهد رسید و گزینه‌های جدیدی در قسمت‌های مربوط به تغذیه، تناسب اندام و غیره به این قسمت اضافه خواهد شد. 

دستگاه‌‌های MIDI 2.0 مجازی

اندروید ۱۳ برای اتصال دستگاه‌های MIDI 2.0 از طریق USB که با منفعت گیری از بسته‌های جهانی (UMP) MIDI ربط برقرار می‌کنند، قابلیت‌هایی را افزوده می بود و تازه ترین نسخه آن نیز در ادامه همین مسیر قدم بر خواهد داشت. اندروید ۱۵ حمایتUMP را به برنامه‌های مجازی MIDI گسترش خواهد داد تا بتوانند برنامه‌های synthesizer را همانند دستگاه MIDI 2.0 به‌گفتن یک دستگاه MIDI 2.0 مجازی کنترل کنند. 

تغییراتی اختصاصی قابلیت‌های تلفنهای تاشو 

در نسخه آتی اندروید می‌توانید اشکار کنید که آیا می‌خواهید به منفعت گیری از برنامه‌ها در نمایشگر جلویی تلفنهای تاشو ادامه دهید یا خیر. گویا این ویژگی در نسخه اندروید ۱۴ QPR وجود داشت، اما در اندروید ۱۵ در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت. این چنین کاربران این تلفنها قادر خواهند می بود با قراردادن دستگاهشان در حالت عادی، نمایشگر جلویی را فعال کرده و از آن برای بازی، تماشای ویدیو یا دیگر برنامه‌ها منفعت گیری کنند.

اگر تنظیمات این قابلیت برایتان محدود‌کننده به‌نظر می‌رسد، «میشل رحمان»، یکی از فعالان حوزه فناوری،‌ خاطرنشان کرده است که گوگل روی آزمایش گزینه‌ای با گفتن «Swipe up to continue» کار می‌کند و به گمان زیادً به‌جای گزینه «only games, videos, and more» به‌کار خواهد رفت. این گزینه به کاربران اجازه می‌دهد که سپس از تا‌کردن گوشی، به منفعت گیری از برنامه‌ها با سواپ روی لاک‌اسکرین ادامه دهند.

علاوه بر موارد بالا، گوگل تغییرات فرد دیگر در دیگر قسمت‌ها همانند کنترل روشنایی نمایشگر، ویرایش PDFها، فهرست برنامه‌ها، دسترسی‌پذیری، تشخیص ضبط صفحه و غیره اعمال کرده است که فضای ظاهری اندروید را دلنشین‌تر نمود می‌دهد.

پیشرفت‌های اندروید ۱۵

اندروید ۱۵ در محیط عملکردی پویای اندروید یا به‌اختصار ADPF کار می‌کند؛ جایی که مجموعه‌ای از APIها به بازی‌ها و برنامه‌های اجرایی اجازه خواهند داد که مستقیماً با سیستم‌های قدرتی و حرارتی دستگاه‌های اندرویدی تعامل داشته باشند. با به‌کارگیری این APIها، بازدید کارکرد دستگاه بهتر می‌شود و همین‌طور ناظر داغ‌شدن بیش‌ازحد تلفنها نیز نخواهیم می بود. 

ویژگی‌های مهم ADPF عبارت هستند از:

• رصد حالت حرارتی
• راهنماهای مربوط به کارکرد CPU
• حالت Fixed-performance

اندروید ۱۵ این چنین قابلیت‌های جدیدی از ADPF را به دستگاه‌های پشتیبانی‌شده می‌آورد که عبارت هستند از: 

• حالت منفعت‌وری انرژی که مشخص می کند رشته‌های مرتبط به آن‌ها باید صرفه‌جویی در مصرف انرژی را نسبت به کارکرد در برتری قرار دهند. این مورد برای برنامه‌های سنگین که در طویل مدت کار می‌کنند، کاملاً کاربردی است.
• گزارش‌های Hint داده‌های مهمی از کارکرد پردازنده مرکزی و گرافیکی دستگاه را در اختیار کاربران می‌گذارند و فرکانس این دو را به‌طوری تنظیم می‌کنند که حجم پردازش فعالیت‌ها به بهترین شکل مدیریت شود. 

پین‌کردن WebView در حافظه

پیشرفت دیگر در نسخه گسترش‌دهندگان اندروید ۱۵، به بهبود کارکرد WebView مربوط می‌شود. (WebView بخشی از سیستم اندروید شما است که محتوای وب تعداد بسیاری از برنامه‌ها را بدون نیاز به دیگر مرورگرها همانند کروم نمایش می‌دهد.) 

در نسخه آتی اندروید، بخشی از کتابخانه Trichrome که توسط WebView منفعت گیری می‌شود، در حافظه قفل خواهد شد. این عمل از راه‌اندازی مجدد WebView در موارد گوناگون جلوگیری می‌کند و با افت زمان بارگذاری وب‌سایت‌ها، توانایی بهتری از وب‌گردی را برای کاربران به ارمغان می‌آورد؛ یقیناً تا زمان رونمایی رسمی از اندروید ۱۵ امکان پذیر ناظر تغییراتی در این ویژگی باشیم. 

بایگانی برنامه‌ها از طریق تنظیمات 

یکی از ویژگی‌های سودمند iOS، تخلیه برنامه‌ها است که با حذف برنامه‌های کم‌منفعت گیری، آزادسازی فضای ذخیره‌سازی را در کنار نگه داری اطلاعات کاربری به ارمغان می‌آورد؛ به این علت هنگامی این برنامه‌ها را مجدداً نصب کنید، به‌سادگی به داده‌های قبلی خود دسترسی خواهید داشت. 

اکنون به‌نظر می‌رسد که اندروید ۱۵ ویژگی شبیهی را خواهد داشت. هنگامی که برنامه‌ای در اندروید بایگانی شود، آیکون برنامه هم چنان در لیست اپلیکیشن‌ها وجود خواهد داشت و با ضربه‌زدن روی آن، برنامه دانلود شده و از حالت آرشیو خارج می‌شود؛ یقیناً زیاد تر فایل‌های مرتبط با برنامه کلاً حذف خواهد شد و دیگر به آن‌ها دسترسی نخواهید داشت. از آنجایی که این چنین قابلیتی از طریق گوگل‌ پلی اجرا می‌شود، شما نمی‌توانید برنامه‌ها را از طریق تنظیمات گوشی خود بایگانی یا حذف کنید.

ویژگی‌های تازه حریم شخصی در اندروید ۱۵

قابلیت Privacy Sandbox

از با اهمیت ترین قابلیت‌های حریم خصوصی اندروید ۱۵ می‌توان به وجود آخرین نسخه از Privacy Sandbox اشاره کرد. درحقیقت این قابلیت با مقصد تشکیل اعتدال بین حفاظت از حریم خصوصی کاربران و توانمندسازی کسب‌وکارها در اراعه‌ تبلیغات مؤثر، گسترش داده شده است. 

یکپارچگی فایل‌ها 

اندروید ۱۵،‌ API جدیدی با نام File Integrity Manager را معارفه می‌کند که از قابلیتی تحت گفتن fs-verity در هسته لینوکس منفعت می‌برد. با وجود fs-verity می‌توان امنیت فایل‌های گوناگون را با امضاهای رمزنگاری سفارشی نگه داری کرد؛ به این علت خیال گسترش‌دهندگان بابت عدم دستکاری داده‌هایشان راحت خواهد می بود. 

جمع‌بندی

در این نوشته به ویژگی‌هایی پرداختیم که در اندروید ۱۵ با آن‌ها مواجه خواهیم شد. بااین‌حال، به گمان زیادً در آینده اخبار بیشتری از قابلیت‌های نسخه تازه اندروید خواهیم شنید و درصورت رسمی‌شدن این ویژگی‌ها، موارد بیشتری را بازدید می کنیم.