تا این مدت ناظر نگاه قیم مآبانه به بیمار هستیم – غروب شهر

به نقل از خبرگزاری مهر، عباس عبادی، در هفتمین کنگره ملی اخلاق پرستاری، افزود: اخلاق به گفتن یکی از شاخص‌های فلسفه سابقه طویل دارد. سپس از رنسانس و انقلاب صنعتی رویکرد و تعامل بین علوم تجربی و علوم انسانی دچار خدشه شد و مسائل اخلاقی تا حدی به حاشیه رفت، اما از دهه ۹۰ میلادی با برگشت دقت به علوم انسانی واژه اخلاق مجدد جایگاه مهم خود را در تحقیقات و علوم تجربی به دست آورد.

او همین طور گفت: از آن زمان با دقت به اهمیت اخلاق زیستی در حوزه پزشکی و پرستاری سوالات و چالش‌های تازه نقل شد، مسائلی همانند پیوند اعضا، مرگ مغزی، ناباروری مسائل جدیدی در ادبیات علمی به وجود آوردند که یقیناً مطرح این مسائل، چالش‌ها و زمان‌های جدیدی در فرهنگ‌های گوناگون از جمله در کشورهای اسلامی به وجود آورد.

رئیس هفتمین کنگره ملی اخلاق پرستاری او گفت: هر چه پیش می‌رویم سوالات و دغدغه‌های جدیدتری نقل می‌بشود، یکی از این دغدغه‌ها اتفاق هوش مصنوعی است، اتفاق‌ای که همزمان با این که می‌تواند برای انسان اسایش و آسایش به وجود آورد، امکان پذیر چالش‌های جدیدی نیز به وجود بیاورد.

او گفت: نگرانی‌های بسیاری درمورد منفعت گیری از هوش مصنوعی در حوزه سلامت وجود دارد، این که تسلط تکنولوژی بر تصمیم گیری های انسان حالت ما را چه خواهد کرد، جواب به این سوالات و جست و جوی جواب این سوالات در این چنین محفل‌ها و کنگره‌هایی جستوجو می‌بشود.

عبادی او گفت: مطالعاتی که در این حوزه‌ها انجام می‌بشود باید به شکل روش مند و استاندارد صورت گیرد و با ادبیات علمی جلو رود. مطالعاتی که با یک سوال و فرضیه اغاز می‌بشود و با راه حلهای علمی به نتیجه می‌رسد.

معاون پرستاری وزارت بهداشت افزود: در حوزه سلامت اولین و بیشترین روبه رو با مردم را پرستاران دارند. بیمار همان خلیفه الله است که در شرایط ضروری قرار گرفته است، اکنون پزشک و پرستار با فردی روبه رو می باشند که در مسیر تکامل خود با نقصان و مشکل روبه رو شده است.

عبادی در ادامه گفت: انسانی که در حالت عادی صاحب مکنت و جایگاه اجتماعی است، اما در شرایط بیماری، راهش به طبیب و پرستار افتاده است، این انسان خارج از درمانگاه و بیمارستان برای خود فرد مهمی است، اما در این شرایط خودش و همراهانش دچار اضطراب شده‌اند.

او همین طور گفت: در این شرایط ما به گفتن جامعه پزشکی و پرستاری با ادعای این که بلدیم از تو مراقبت کنیم، در این جایگاه قرار گرفته‌ایم، اما و متأسفانه در این مسیر، بعضی اوقات نگاه قیم مآبانه به وجود می‌آید. دیدگاهی که تا این مدت رگه‌هایی از آن وجود دارد. در این نگاه پزشکان و پرستاران می‌گویند ما بهتر از تو صلاح و خیر تو را می‌دانیم و به همین علت حاضر به گوش دادن نیستند.

معاون پرستاری وزارت بهداشت او گفت: در این شرایط خلاء مراعات اصول اخلاقی و تبیین و آگاه سازی در رابطه مراعات اصول اخلاقی نقل می‌بشود، چون با تنش‌های اخلاقی روبه رو می‌شویم. پزشک و پرستار بعضی اوقات می‌دانند که کار درست چیست، اما به علت محدودیت‌های سازمانی قادر به انجام آن نیستند و در این شرایط با مفهومی به نام حساسیت اخلاقی و شجاعت اخلاقی روبه رو می‌شویم.

او گفت: سوال این است که من به گفتن پزشک و پرستار که مسئولیت من وکیل دفاع کننده بودن بیمار است، آیا می‌توانم این تکلیف را به درستی انجام دهم؟ یا خودم جزو نقض کنندگان حقوق بیمار هستم؟ در این زمان با مفهوم صلاحیت اخلاقی در رسیدگی به بیمار روبه رو می‌شویم.

عبادی او گفت: صلاحیت اخلاقی این است که جدا از صلاحیت حرفه‌ای آیا صلاحیت اخلاقی برای رسیدگی به بیماران را داریم یا خیر. کارکرد اخلاقی مهم است و ما به گفتن مدیران نظام سلامت باید محیط اخلاقی را در مراکز اراعه خدمات سلامت برای گیرندگان خدمت تشکیل کنیم تا حس بی فردی، به حس اتکا به افرادی فرهیخته تبدیل بشود.

وی او گفت: باید به این سوالات جواب دهیم، برخی از این جواب‌ها در کتاب‌ها و مقالات نقل شده، اما انتشار کردن و ترویج آن اهمیت دارد و باید از دیگر علوم برای ترویج و گسترش اخلاق زیستی پشتیبانی بگیریم.

معاون پرستاری وزارت بهداشت افزود: امیدوارم او گفت و گو‌ها و او گفت و گوهای علمی که در سه روز کنگره اخلاق پرستاری نقل می‌بشود، به بیانیه‌ای منجر بشود که به ما در سیاستگذاری بهتر نظام سلامت پشتیبانی کند. تلاش همه ما این است که در این مسیر طوری حرکت کنیم که کرامت انسان مخدوش نشود و این ماموریت تک تک ما در نظام سلامت است.